Εγγύηση για το μέλλον η αναβαθμισμένη ελληνική αγορά

Πολλαπλά οφέλη για την ελληνική αγορά και κατ’επέκταση, την οικονομία και κοινωνία, αλλά και πολυεπίπεδες συνέργειες, που συνδέονται και με τη συμμετοχή σε διεθνή έργα, συνεπάγεται η στρατηγική επιλογή ανάπτυξης των εσωτερικών δικτύων διανομής φυσικού αερίου της ΔΕΠΑ.

Συγχρόνως η δημιουργία μιας δυναμικότερης, αναβαθμισμένης εσωτερικής αγοράς με προσεκτικά βήματα και βιώσιμο σχεδιασμό, σε συνδυασμό με την αλλαγή της εμπορικής προσέγγισης, αποτελεί κεντρικό στοιχείο της φιλοσοφίας της νέας διοίκησης για την εξέλιξη της δημόσιας επιχείρησης στη μεταβαλλόμενη αγορά ενέργειας και υπό την πίεση και τους περιορισμούς της οικονομικής συγκυρίας, αλλά και του προγράμματος προσαρμογής.

Μια αναβαθμισμένη, δική μας αγορά

Η επιτάχυνση και επέκταση της διείσδυσης του αερίου στην εγχώρια αγορά, αποτελεί μια επιλογή που αφενός ενισχύει τον κοινωνικοκεντρικό προσανατολισμό της εταιρείας και αφετέρου λειτουργεί συνδετικά και προσθετικά προς τα μεγάλα διεθνή projects (αγωγούς). Ως προς την πρώτη παράμετρο η επέκταση των δικτύων διανομής και η αύξηση της χρήσης του φυσικού αερίου στον οικιακό, εμπορικό και βιομηχανικό τομέα αναμένεται να επιφέρει μείωση του ενεργειακού κόστους, βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των πολιτών – καταναλωτών αλλά και μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Ταυτόχρονα θα συνεισφέρει στην καταπολέμηση της ανεργίας, καθώς, πέραν του προσωπικού που θα απασχοληθεί άμεσα κατά την περίοδο επέκτασης (κατασκευής) των υποδομών διανομής, θα ενισχυθούν τα επαγγέλματα που συνδέονται με τη μετατροπή των εγκαταστάσεων στα κτήρια (θερμοϋδραυλικοί, συντηρητές καυστήρων), ενώ θα ενθαρρυνθούν ελληνικές επιχειρήσεις, που παράγουν εξοπλισμό και υλικά, ώστε να «ανοίξουν» γραμμές παραγωγής για παραγγελίες που θα ενσωματωθούν στα έργα (π.χ. σωλήνες πολυαιθυλενίου).

Η διοίκηση της ΔΕΠΑ επισημαίνει ότι τα έργα εγκατάστασης δικτύων διανομής θα υλοποιηθούν σε συνεργασία με ελληνικές επιχειρήσεις και επαγγελματίες με τα συνακόλουθα οφέλη για την τοπική και την εθνική οικονομία. Μάλιστα εκτιμάται ότι κατά την περίοδο της κατασκευής των δικτύων θα δημιουργηθούν περισσότερες από 1.600 θέσεις εργασίας, ενώ με τη λειτουργία τους θα εξασφαλιστούν τουλάχιστον 700 νέες μόνιμες θέσεις εργασίας.

Παράλληλα επιχειρείται να συνδεθεί η αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης με την υλοποίηση μεγάλων διεθνών έργων. Κορυφαίο στέλεχος της ΔΕΠΑ σημειώνει αναφερόμενο στη σημασία της σύνδεσης αυτής για την οικονομία και την κοινωνία: «Τι να το κάνεις να περνά ο αγωγός δίπλα σου και να μην προμηθεύεσαι αέριο;». Μια αναβαθμισμένη ελληνική αγορά, προσθέτει, μπορεί να απορροφήσει ποσότητες αερίου από τους σχεδιαζόμενους αγωγούς με καλύτερους οικονομικούς όρους, άρα με πολλαπλασιαστικά οφέλη στη βελτίωση του κόστους του ενεργειακού μείγματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις όλων των μεγεθών.

Τονίζει δε χαρακτηριστικά πως «το σιγουράκι σου για αύριο είναι η δική σου, εσωτερική, ελληνική αγορά» εξηγώντας ότι η ανάπτυξη δεν θα έλθει περιμένοντας, απλώς, μεγάλες επενδύσεις και δυνητικά οφέλη από τη συμμετοχή στην ετεροκαθοριζόμενη γεωπολιτική σκακιέρα της ενέργειας, αλλά (και) με τη δημιουργία μικρότερων έργων «χτίζεται» μια υπαρκτή προοπτική, ενδυναμώνοντας την εταιρεία αλλά και ενισχύοντας τοπικές κοινωνίες – εθνική οικονομία. Εκτιμάται ότι με την ανάπτυξη του εσωτερικού δικτύου θα υπάρξει μια άνοδος της κατανάλωσης κατά 8 bcm (δισ. κυβικά μέτρα) τα επόμενα 15-20 χρόνια, η οποία αντιστοιχεί σε μια -διόλου ευκαταφρόνητη- αύξηση της μέσης κατανάλωσης κατά περίπου 0,6 bcm, ετησίως (20% της αγοράς), που παράλληλα συνεπάγεται μείωση του εκπεμπόμενου CO2 ανερχόμενη σε 50.000 τόνους.

Ξεκινά η πρώτη φάση ανάπτυξης

Η πρώτη φάση του σχεδιασμού, για την περίοδο 2016-2025, αφορά τέσσερις περιφέρειες: Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, Στερεά Ελλάδα – Εύβοια, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Ελλάδα. Οι τρεις πρώτες είναι οι πιο «προχωρημένες» σε επίπεδο προετοιμασίας, αρχής γενομένης από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης. Στη Δυτική Ελλάδα έχει γίνει διερεύνηση για τη διείσδυση και αναμένεται εκεί να υπάρξει η πρώτη μαζική εφαρμογή της τεχνολογίας LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο).

Στόχος είναι η διανομή και η προμήθεια φυσικού αερίου σε 16 πόλεις -πρωτεύουσες νομών- καθώς και σε άλλες μικρότερες, απομακρυσμένες πόλεις και βιομηχανικές περιοχές, οι οποίες βρίσκονται στις προαναφερθείσες τέσσερις περιοχές. Το μήκος των νέων δικτύων διανομής χαμηλής πίεσης και των γραμμών εξυπηρέτησης, που θα κατασκευαστούν έως το τέλος του 2021, εκτιμάται σε περίπου 1.300 χιλιόμετρα, τα οποία θα προστεθούν στα 450 χιλιόμετρα του ήδη υπάρχοντος δικτύου.

Στο πλαίσιο του δικτύου αυτού υπολογίζεται ότι θα δημιουργηθούν εντός της επόμενης δεκαετίας συνολικά περίπου 160.000 συνδέσεις, ήτοι:

-140.000 νέες οικιακές συνδέσεις.

-19.000 νέες εμπορικές συνδέσεις.

-350 νέες βιομηχανικές συνδέσεις.

Τα ανωτέρω είναι τα πιο οργανωμένα projects που θα προχωρήσουν άμεσα, καθώς έχει εξασφαλιστεί και η χρηματοδότησή τους σε τρία επίπεδα: περιφερειακά αναπτυξιακά προγράμματα (ΕΣΠΑ), ίδιοι πόροι ΔΕΠΑ, δανειοδότηση από ευρωπαϊκή επενδυτική τράπεζα (μικρή συνεισφορά). Το συνολικό κόστος για την ανάπτυξη των συγκεκριμένων έργων αναμένεται να ανέλθει στα 180 εκατ. ευρώ.

Ως προς τη φάση εφαρμογής εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει στα μέσα του 2017 για τις τρεις πρώτες περιφέρειες, ενώ για την ολοκλήρωσή των έργων η διοίκηση της ΔΕΠΑ θεωρεί την πενταετία “ως μια ρεαλιστική προοπτική” συνυπολογίζοντας την πιθανότητα να προκύψουν και αστάθμητοι παράγοντες. Αναφορικά με την επέκταση των δικτύων και στις υπόλοιπες περιοχές επισημαίνεται από τη διοίκηση ότι κάποιες είτε δεν έχουν επιδιώξει ως Περιφέρειες να συνεργαστούν με τη ΔΕΠΑ (π.χ. Πελοπόννησος) είτε υπάρχουν κάποιες ιδιομορφίες – δυσκολίες που πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά (π.χ. Ήπειρος) ή είναι πρώιμη σε αυτή τη φάση η επεξεργασία σχετικού σχεδιασμού (νησιά).

Είναι γεγονός πως εκδηλώνεται ενδιαφέρον από πολλές περιοχές σε επίπεδο μεμονωμένων δήμων, συγκεκριμένων πόλεων κ.λπ., όμως τουλάχιστον σε πρωτογενές επίπεδο έχει ιδιαίτερη σημασία να ξεκινήσουν τα δίκτυα να είναι βιώσιμα οικονομικά, για να προχωρήσει η εταιρεία σε διεύρυνσή τους. Επιπλέον ο σχεδιασμός της ΔΕΠΑ βασίζεται τόσο σε τεχνοοικονομικές παραμέτρους, δηλαδή στατιστικά δεδομένα των τελευταίων ετών, εκτίμηση προοπτικών, κοστολογίων και εμπορικών στοιχείων (κατανάλωση) των επιλεγμένων περιοχών, όσο και στις υφιστάμενες δυνατότητες της ίδιας της εταιρείας σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού και πόρων, προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί πλήρως στις νέες απαιτήσεις.

Παράλληλες δράσεις «εσωτερικού»

Την ίδια στιγμή η ΔΕΠΑ διερευνά την προώθηση υγροποιημένου φυσικού αερίου ως καυσίμου πλοίων (υπηρεσίες ανεφοδιασμού καυσίμων – LNG bunkering), στο πλαίσιο και του προγράμματος Poseidon Med II, στο οποίο μετέχουν τέσσερα ελληνικά λιμάνια και εξετάζεται η περίπτωση της Θεσσαλονίκης.

Επιπλέον εξετάζεται η ανάπτυξη τεχνολογίας CNG (συμπιεσμένο φυσικό αέριο) αλλά και LNG με πιλοτικές εφαρμογές μέσω πρατηρίων, μεμονωμένα, κατά περίπτωση, όπως για παράδειγμα σε βιομηχανία στις Σέρρες ή στην Αταλάντη και αλλού, αλλά και σε απομακρυσμένες περιοχές, νησιά (Satellite CNG/LNG) κ.λπ.

Σε επίπεδο εσωτερικής αγοράς συνεχίζεται η αύξηση του αριθμού των πρατηρίων με το σήμα «Fisikon» για την αεριοκίνηση των οχημάτων. Με βάση τον σχετικό σχεδιασμό αναμένεται ότι έως το τέλος του 2017 τα πρατήρια συνολικά θα ανέρχονται σε περίπου 15 (από 8 που λειτουργούν σήμερα). Συγχρόνως, πέραν των προγραμμάτων προώθησης για τα καινούργια αεριοκίνητα αυτοκίνητα, η εταιρεία συμμετέχει και σε εκπαιδεύσεις τεχνιτών για τη μετατροπή των υφιστάμενων («μεταχειρισμένων») οχημάτων, προκειμένου να καλύπτεται και από σχετική πιστοποίηση (ως προς τον εξοπλισμό, αλλά και την εργασία).

(Αν. Ζούντα, Αυγή)